Visa 18B Trái Ngành – Cơ Hội Hay Rủi Ro Khi Làm Việc Tại Đức?

Trong vài năm gần đây, cụm từ “Visa 18B” xuất hiện ngày càng nhiều trên các diễn đàn, nhóm tư vấn du học và cộng đồng người Việt tại Đức. Đặc biệt, nhiều trung tâm quảng bá rằng “Visa 18B có thể đi trái ngành”, khiến không ít bạn trẻ và người đi làm hoang mang: Liệu điều đó có thật sự đúng? Và nếu đúng, có nên đi Đức theo diện này hay không?

Trong bài viết dưới đây, NEC sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của Visa 18B cùng lợi ích – rủi ro thực tế để bạn có thể đưa ra lựa chọn sáng suốt nhất cho bản thân.

Visa 18B là gì?

Visa 18B là loại visa lao động dành cho người có bằng đại học tại Việt Nam muốn sang Đức làm việc. Đây là chương trình nằm trong Luật Cư trú Đức (Aufenthaltsgesetz), cụ thể là Điều 18b, quy định về việc cấp phép cư trú cho lao động có trình độ chuyên môn cao.

Trước cuối năm 2023, điều luật này rất khắt khe:

• Người xin visa phải làm đúng ngành nghề đã học.

• Công việc phải phù hợp cả về chuyên môn và trình độ.

• Mức lương phải đạt ngưỡng tối thiểu cao theo quy định.

Tuy nhiên, từ cuối năm 2023, chính phủ Đức đã nới lỏng đáng kể các điều kiện. Giờ đây, người có bằng đại học không bắt buộc làm đúng chuyên ngành, mà có thể làm ở lĩnh vực khác, miễn công việc đó vẫn đòi hỏi trình độ chuyên môn tương đương.

Ví dụ:

• Bạn tốt nghiệp kế toán tại Việt Nam, nhưng sang Đức làm quản lý nhà hàng (chịu trách nhiệm thu chi, mua hàng, kiểm soát vận hành). Đây là công việc có tính chuyên môn, đòi hỏi kỹ năng quản lý và nghiệp vụ, nên vẫn có thể được chấp nhận.

• Ngược lại, nếu bạn sang Đức làm lao động phổ thông như rửa bát, dọn dẹp, bưng bê… thì gần như hồ sơ sẽ bị từ chối vì không phù hợp với bằng đại học của bạn.

Điều kiện cơ bản để xin Visa 18B

Để được xét duyệt visa 18B, bạn cần đảm bảo đủ 3 điều kiện tối thiểu sau:

1. Có bằng đại học tại Việt Nam
   Bằng này phải là bằng chính quy, được cấp bởi cơ sở giáo dục hợp pháp.

2. Bằng được công nhận tại Đức
   Bạn có thể kiểm tra trên hệ thống Anabin.de – cơ sở dữ liệu quốc gia Đức về bằng cấp quốc tế.
   Nếu bằng của bạn chưa được công nhận, có thể cần bổ sung hồ sơ xác minh hoặc tham gia thẩm định tương đương.

3. Có hợp đồng lao động hợp pháp tại Đức
   Đây là điều kiện quan trọng nhất. Hợp đồng cần ghi rõ vị trí, mức lương, thời hạn, và chứng minh được mức độ chuyên môn tương xứng với bằng đại học của bạn.

Vì sao Đức nới lỏng điều kiện “đúng ngành”?

Không phải ngẫu nhiên Đức thay đổi chính sách.
Thực tế, nền kinh tế Đức đang đối mặt với bài toán nhân lực nghiêm trọng:

• Già hóa dân số: hơn 22% dân số Đức trên 65 tuổi.

• Thiếu hụt lao động trẻ và có trình độ trong hầu hết các ngành từ công nghiệp, dịch vụ, y tế, đến công nghệ.

• Chính phủ cần thu hút nguồn nhân lực quốc tế để duy trì sức mạnh kinh tế trong 5–10 năm tới.

Vì vậy, việc nới lỏng quy định của Visa 18B là bước đi mang tính chiến lược, vừa giúp Đức thu hút người lao động trình độ cao, vừa tạo thêm cơ hội việc làm cho người nước ngoài, trong đó có Việt Nam.

Visa 18B trái ngành – hợp pháp nhưng không phải “ai cũng được”

Điều quan trọng cần hiểu: Visa 18B trái ngành hoàn toàn hợp pháp, nhưng không có nghĩa là mọi công việc đều được chấp nhận.

Khi xét duyệt hồ sơ, viên chức Lãnh sự quán Đức sẽ xem xét hai yếu tố:

1. Tính hợp lệ của hồ sơ – bạn có đủ bằng cấp, hợp đồng, công nhận không.

2. Tính hợp lý của công việc – công việc bạn định làm có phù hợp với trình độ và kinh nghiệm hay không.

Do đó, mỗi trường hợp cần chuẩn bị hồ sơ logic, giải trình rõ ràng về mối liên hệ giữa công việc và năng lực chuyên môn.

Lợi ích thực tế khi đi Đức theo Visa 18B

Không thể phủ nhận, Đức là một trong những quốc gia đáng sống nhất châu Âu, với phúc lợi xã hội hàng đầu thế giới. Người lao động theo Visa 18B có thể hưởng nhiều quyền lợi hấp dẫn:

1. Mức thu nhập ổn định và cao hơn Việt Nam

• Lương trung bình: 2.500 – 2.800 €/tháng.

• Sau thuế (bậc thuế 1 – người độc thân), thực nhận khoảng 1.800 – 1.900 €.

• Tương đương 50–55 triệu đồng Việt Nam/tháng, cao gấp 4–5 lần mức thu nhập phổ thông tại Việt Nam.

2. Phúc lợi xã hội toàn diện

Người lao động tại Đức được hưởng bảo hiểm y tế, thất nghiệp, thai sản, hưu trí...
Đây là những chính sách giúp đảm bảo cuộc sống ổn định và an toàn lâu dài.

3. Môi trường sống & giáo dục chất lượng cao

Đức có nền giáo dục công lập miễn học phí hoặc rất thấp, cơ sở hạ tầng hiện đại, hệ thống y tế tiên tiến.
Nếu bạn có kế hoạch định cư lâu dài hoặc cho con đi học, đây là một điểm cộng rất lớn.

4. Cơ hội du lịch và làm việc trong khối EU

Cư trú tại Đức theo Visa 18B đồng nghĩa với việc bạn có thể tự do di chuyển trong khối Schengen, du lịch, học tập, hoặc mở rộng cơ hội nghề nghiệp ở các quốc gia châu Âu khác.

Nhưng đi trái ngành – rủi ro không nhỏ

Bên cạnh những lợi ích hấp dẫn, Visa 18B trái ngành cũng tiềm ẩn không ít khó khăn mà bạn cần cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định.

1. Rào cản ngôn ngữ

Tiếng Đức là rào cản lớn nhất khi xin việc đúng ngành.
Phần lớn người đi trái ngành là vì chưa đạt trình độ tiếng Đức đủ cao (B1 – B2) để làm công việc chuyên môn.

2. Công việc vất vả, ít cơ hội thăng tiến

Khi làm trái ngành, đặc biệt là công việc phổ thông, bạn gần như bắt đầu lại từ đầu.
Cơ hội thăng tiến hoặc phát triển sự nghiệp lâu dài là rất thấp, vì không có nền tảng chuyên môn liên quan.

3. Áp lực phải thích nghi & xa gia đình

Đối với người đã có gia đình, việc sống xa vợ/chồng, con cái, làm việc cường độ cao, thích nghi văn hóa và thời tiết châu Âu là thử thách không hề nhỏ.

Có nên đi Đức theo Visa 18B trái ngành?

Câu trả lời phụ thuộc hoàn toàn vào mục tiêu và hoàn cảnh của bạn.
Không có lựa chọn “đúng” hay “sai”, chỉ có phù hợp hay không. Nếu bạn còn trẻ, chưa vướng bận nhiều, muốn trải nghiệm châu Âu, rèn luyện bản thân và sẵn sàng làm lại từ đầu, Visa 18B trái ngành là một cơ hội thực sự quý giá.

Nhưng nếu bạn đã có công việc ổn định, có gia đình, hoặc mong muốn phát triển chuyên môn lâu dài, hãy tính toán thật kỹ: mức thu nhập, chi phí sinh hoạt, rủi ro nghề nghiệp, và cả khả năng học tiếng Đức để chuyển ngành sau này.

Lời khuyên từ NEC

Trước khi nộp hồ sơ Visa 18B, bạn nên:

1. Kiểm tra bằng cấp trên hệ thống Anabin để đảm bảo được công nhận.

2. Chuẩn bị chứng chỉ tiếng Đức ít nhất A2, lý tưởng là B1, B2 để tăng cơ hội xin việc đúng ngành.

3. Tìm hiểu kỹ về công việc, vị trí, mức lương và điều kiện hợp đồng.

4. Tự xác định rõ mục tiêu cá nhân: bạn đi để kiếm tiền, để định cư, hay để trải nghiệm?

5. Chuẩn bị tâm lý và tài chính vững vàng, vì hành trình sang Đức là một chặng đường dài, không phải “đi là đổi đời ngay”.

Visa 18B trái ngành là một cơ hội thật sự, nhưng không dành cho tất cả mọi người.
Nó có thể mở ra cánh cửa sang châu Âu, nhưng cũng đòi hỏi bạn phải đánh đổi về thời gian, công sức, ngôn ngữ và định hướng nghề nghiệp.

Nếu bạn hiểu rõ bản thân, biết mình muốn gì và sẵn sàng cho hành trình mới – thì Visa 18B sẽ là tấm vé giúp bạn bước sang một giai đoạn mới của cuộc đời.

NEC sẽ đồng hành cùng bạn trong hành trình đến Đức:

• Tư vấn Visa 18B, 18A, Ausbildung & Du học nghề Đức

• Hỗ trợ kiểm tra công nhận bằng cấp (Anabin)

• Tư vấn ngành nghề phù hợp & cơ hội việc làm tại Đức

• Đồng hành trọn gói từ Việt Nam đến khi ổn định tại Đức
  Liên hệ ngay với NEC để được tư vấn miễn phí hồ sơ Visa 18B trái ngành và lên lộ trình phù hợp nhất cho bạn nhé!